Το 1998 το βραβείο Νόμπελ της Ιατρικής και της Φυσιολογίας απονεμήθηκε στους Robert F. Furchgott, Louis J. Ignarro and Ferid Murad για την ανακάλυψη του ΝΟ ως σηματοδοσίας μορίου στο καρδιαγγειακό σύστημα.
Οι παραρρίνιοι κόλποι είναι αεροφόροι χώροι, επεκτάσεις της ρινικής κοιλότητας. Μια από τις λειτουργίες τους είναι η παραγωγή νιτρικού οξειδίου (NO). Με κάθε ρινική εισπνοή, συγκεντρώσεις του NO 50-200 μέρη ανά δισεκατομμύριο (ppb) μεταφέρονται στους πνεύμονες σε σύγκριση με 10 ppb κατά τη διάρκεια της στοματικής αναπνοής.
Όπως συμπεραίνεται από τα παραπάνω, το ΝΟ παράγεται κατά την εισπνοή από τη μύτη και δεν μπορεί να παραχθεί σε επαρκείς ποσότητες για τον οργανισμό κατά τη στοματική αναπνοή. Το νιτρικό οξείδιο ωστόσο είναι πολύ σημαντικό για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού και για την υγεία των αγγείων και της καρδιάς.
Περαιτέρω έρευνες επιβεβαίωσαν ότι το ΝΟ είναι ένα μόριο σηματοδότησης βασικής σημασίας για το καρδιαγγειακό σύστημα και βρέθηκε επίσης ότι ασκεί μια σειρά άλλων λειτουργιών. Γνωρίζουμε σήμερα ότι το ΝΟ δρα ως μόριο σήματος στο νευρικό σύστημα, ως όπλο κατά των μολύνσεων, ως ρυθμιστής της αρτηριακής πίεσης και ως πύργος ροής αίματος σε διαφορετικά όργανα. Είναι σημαντικό για την οσφρητική λειτουργία και την ικανότητά μας να αναγνωρίζουμε διαφορετικές μυρωδιές, ακόμη είναι σημαντικό για τη μνήμη.
Τα λευκά αιμοσφαίρια χρησιμοποιούν NO όχι μόνο για να σκοτώσουν μολυσματικούς παράγοντες όπως είναι τα βακτήρια, οι μύκητες και τα παράσιτα, αλλά και να υπερασπιστούν τον ξενιστή ενάντια στους όγκους. Οι επιστήμονες εξετάζουν επί του παρόντος εάν το ΝΟ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να σταματήσει η ανάπτυξη των όγκων, καθώς αυτό το αέριο μπορεί να προκαλέσει προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο, απόπτωση.
Μην ξεχνάτε όμως πως το πολύτιμο αυτό αέριο μπορεί να υπάρχει στον οργανισμό σας μόνο και εφόσον αναπνέετε αποκλειστικά από την μύτη! Επιπλέον, η μύτη σας εκτελεί τουλάχιστον 30 λειτουργίες, οι οποίες είναι όλες σημαντικές καθώς λειτουργούν συμπληρωματικά στους ρόλους που παίζουν οι πνεύμονες, η καρδιά κι άλλα όργανα. Το εσωτερικό της μύτης διαθέτει περίπου το 90% της διαδικασίας κλιματισμού του αέρα και επίσης ανακτά το 33% της εκπνεόμενης θερμότητας και υγρασίας.